Pošumljavanje Srbije
Članovi Zelene poslaničke grupe su u ponedeljak, 6. jula prisustvovali predavanju na temu pošumljavanja koje su u organizaciji sekretarijata Grupe održali profesori Šumarskog fakulteta u Beogradu, Nenad Petrović i Vladan Ivetić. Pored članova i članica Grupe, na predavanje su pozvani i poslanici i poslanice vojvođanske Zelene poslaničke grupe i članovi Odbora za zaštitu životne sredine u Narodnoj skupšštini RS.
Na predavanju smo čuli da je danas 29,1 odsto površine teritorijeje u Srbiji pod šumom a da je optimalna piošumljenost 41,4 odsto. doc. dr Nenad Petrović se u svom izlaganju posebno osvrnuo na Strategiju razvoja šumarstva. Ovom strategijom predviđeno je dodatno pošumljavanje Srbije, kao i unapređenje postojećih šuma melioracijom. Nacionalni šumski program koji je pripremljen 2008/09, kao alat za imlementaciju Strategije nije usvojen, a predstavlja operativni dokument za njeno sprovođenje. Time je Strategija ostala bez osnovnog instrumenata, a dodatni problem prestavlja i ukidanje Fonda za šume kojim se obezbeđuju sredstva za pošumljavanje.
Godina 2016. predstavlja desetu godinu od sprovođenja Strategije i dobar trenutak da se osvrenmo i vidimo šta je urađeno. Osnovni izazovi trenutno, između ostalog, predstavljaju:
- neadekvatan katastar površina za pošumljavanje (Zakon o poljoprivrednom zemljištuje u koliziji sa šumarstvom)
- nepovoljne karakteristike privatnih šumovlasnika, gde skoro 99% šuma su mali šumski posedi čiji su vlasnici prosečne starosti od 56 godina koji odumiru. Dobijamo generaciju urbanih šumovlasnika koji su izgubili kontakt sa šumama, i koji su mnogo skloniji da šume prodaju umesto da ih zanavljaju.
- pitanje potrebnih sadnica i njihova dostupnost
- pitanje biodiverziteta: iako je topola visoko kvalitetno drvo pogodno za izvoz, postavlja se pitanje biodiverziteta jer u sadnji dominira topola i to evro-američka koja se dugi niz godina sadi posebno po Vojvodini, a sve se manje sadi domaća topola
Cela prezentacija Nenada Petrovića se može preuzeti ovde
Vladan Ivetić je govoreći o pošumljavanju istakao da su brojni izazovi pred Srbijom. Mora se praviti razlika između pošumljavanje u šumi (koje predstavlja obnovu šuma) i pošumljavanje van šume (koje predstavlja povećanje površina po šumama, plantaže). Sadašnje šume ne mogu zadovoljiti tražnju za drvetom u Srbiji. Procenjuje se da će do 2035. godine biti duplirana tražnja za drvetom, a Srbija je danas 44 zemlja u svetu po proizvodnji oblog drveta (prvenstveno zahvaljujući topoli).
Cela prezentacija Vladana Ivetića se može preuzeti ovde
Zaključci i predlozi sapredavanja za poslanike i poslanice su:
- promena zakona o putevima i uvođenje šuma umesto zelenog pojasa
- promena zakona o poljoprivrednom zemljištu u Vojvodini da bi mogli da se sade vetrozaštitni pojasevi, odnosno da se pojedini delovi poljoprivrednog zemljišta obavezno konvertuju u zemljište za šumske zasade
- usvajanje nacionalnog šumskog programa
- ponovno uspostavljanje Fonda za šume
- raditi na unapređenju međusektorskog dijaloga koji je trenutno podcenjen
- odvajanje sredstava za kampanje NVO o drveću, šumama, pošumljavanju koje bi finansiralo ministarstvo (najbolji način edukacije dece i mladih)