Koprivnica. Grad za život
Predstavnike i predstavnice studijske posete programa Eko-sistem u Hrvatskoj, u Koprivnici dočekali su pronačelnik gradonačelnika Dario Jerek i Ksenija Oštrić zamenica gradonačelnika u sali vijeća Općine Koprivnica.
U Koprivnici, sedištu Koprivničke-križevačke županije živi 32.089 stanovnika od kojih 9.958 je zaposlenih. Budžet grada Koprivinice je oko 200M kuna ili oko 37 miliona evra.
Pored velikog broja osnovnih škola i obdaništa u Koprivnici radi Umjetnička škola za glazbu i ples i Sveučilište Sjever na kojem u Koprivnici i Varaždinu studira 1.500 studenata. Na Sveučilištu iz evropskih projekata razvijen je i kurirkulum za osnovne studije održivog saobraćaja i studije zaštite okoliša.
U Koprivnici pored obrazovanja i kulture značajan deo budžeta se izdvaja i za funkcionisanje sporta za koji se izdvaja oko 7M kuna godišnje. Građankama i građanima Koprivnice dostupno je 82 različita sporta. Zamenica gradonačelnika gospođa Ksenija Oštrić istakla da je značajniji razvoja Koprivice otpočeo početkom 2003. godine kada se počelo sa razvojem strateških dokumenata koji su razvili u saradnji sa vrsnim stručnjacima i koje su sledeći ih, ispunjavali do kraja. Jedan od tih dokumenata su i Strategija razvoja grada koja je razvijena u skladu sa ISO standardom 37120, startegija za upravljanje sa otpadom, gospodarstvom, i dr.
Ubrzo potom, 2005. godine, grad Koprivnica je krenula sa uređenjem vodovodne i kanalizacione mreže i izradu biološkog prečišćača. Za ove radove utrošili su oko 70 miliona evra, a ističu da im je sistem uporediv sa onim u razvijenim evropskim zemljama i da im je gubitak u vodovodnoj mreži manji od proseka gubitka u Evropskoj Uniji.
Ubrzo nakon vodovodne i kanalizacione mreže, grad je krenuo u uređenje gradskog saobraćaja. Pojedini delovi grada su tom prilikom proglašeni za zaštićenim od saobraćaja uključujući i kampus Sveučilišta Sjever u kojem je zabranjen saobraćaj osim za električna ili vozila za hibridnim pogonom.
Iz sredstava Horizon, ubrzo su implementirani programi koji su na Sveučilištu razvili kurikulume za nove smerove u održivom saobraćaju i zaštiti okoliša, kao što su dizajnirani električni autobusu (domaći izum) sa kojima se studenti i dan danas služe.
Od jednog od 57 EU podržanih projekata od 2003. godine do danas, gradska uprava je obezbedila i flotu električnih automobila kojima su dostupni na korišćenje svim javnim preduzećima kao i članovima gradskog vijeća. To su im jedini službeni automobili u općini. Tom prilikom izgrađene su i punilce za električna vozila na teritoriji grada koje se mogu besplatno koristiti.
EU projekti
Svi projekti implentirani nadovezivali su se jedan na drugi i značajni resursi i znanja iz prethodnih projekata korišćena su za razvoj i implementaciju novh. Tako je Agencija za energetsku efikasnost opštine, razvijena od jednih od prvih projekata razvila kapacitete za projektovanje održivih zgrada koji su korišćeni za buduće gradske projekte. Tim za razvoj projekata sastoji se od 5 stalnih uposlenih koji godišnje razvijaju oko 15 projekata. Za komplikovanije projekte angažuju se spoljni eksperti i agencije. Uveden je besplatan internet, razvijeno je oko 130 km pešačko-biciklističkih staz, javne zgrade su sve energetski efikasne i koriste obnovljive izvore energije. Gradski bazen se npr. zagreva sa solarnim kolektorima koji su koštali oko 100.000 evra. U gradu su urađena dva reciklažna dvorišta i kompostilište i kompostana (kompostana je podržana projektom koji je iznosi oko 13 M kuna). Uređene su dve gradske bašte koje su date na korišćenje zainteresovanim građanima.
Procenat reciklaža kućnog otpada u Koprivici je na samom vrhu u Hrvatskoj, odmah nakon ostrva Krk. Danas se tamo reciklira oko 57% kućnog otpada.
EU projektima razvijeni su i podsticaji za lokalne preduzetnike koji su od grada mogli dobiti podršku u vidu zemljišta I objekata u visini od 100.000 evra. U gradu funkcionišu i dva inkubatara koji takođe imaju svoj projektni tim koji radi nezavisno od gradskog i koji dodatno razvijaju EU projekte značajne za zajednicu.
Projektima u oblasti kulture renovirane su zgrade za gradske ateljee u kojima radi 15 umetnika. Sa 2 M evra uspostavljen je Klub alternativne kulture u kojima se dalje razvijaju projekti u oblasti rok muzike, časovi gitare, Rok akademija i drugo.
Razvijeno je i socijalno preduzeće Koprivita sa projektom koji je vredeo oko 2 M evra.
Informisanje građana u Koprivnici ostvaruje se zahvaljujući radu nekoliko lokalnih radio stanica, dva novinska izdavača i šest informativinih internet portala. Partnerstvo sa civilnim sektorom ostvaruje se na različite načine, ali se za komunikaciju sa predstavnicima civilnog sektora odvaja značajna pažnja. Vidljva komunikacija podrazumeva partnerska vijeća, fokus grupe i konsultacije kod izrade svih planova i razvoja gradskog budžeta. Trenutno u Koprivnici implementira se 17 EU podržanih projekata u vrednosti od 50,3 miliona kuna.
EKO – SISTEM program
EKO-SISTEM program podržava reforme u zaštiti životne sredine u Republici Srbiji aktivnijim uključivanjem organizacija civilnog društva (OCD) i drugih aktera u društvu u sprovođenju pravnih tekovina Evropske unije (EU). Nastao je u želji Mladih istraživača Srbije (MIS) da pomognu organizacijama i udruženjima u pripremama za ozbiljnije poduhvate i nove inicijative u oblasti zaštite životne sredine. Kroz razvoj organizacionih i finansijskih kapaciteta, ali i podsticanjem saradnje unutar sektora zaštite životne sredine, njihova želja je da organizacijama civilnog društva daju dodatnu pokretačku energiju potrebnu za sprovođenje reformi u ovoj oblasti. EKO-SISTEM program osnaživanja predstavlja glavnu komponentu projekta EKO-SISTEM: “Podrška reformama u zaštiti životne sredine” koji sprovode MIS uz podršku Švedske. Projekat je počeo u januaru 2020. godine i traje tri godine. Zelena stolica je jedna od dvanaest mreža korisnica ovog programa.
Za Zelenu stolicu iz Koprivnice piše Duško Medić